شب ادراری کودکان و علت آن

بیماری شب ادراری در کودکان یا بی‌اختیاری ادرار یکی از مشکلات شایع است که بسیاری از والدین نگران آن هستند. اگر کودک شما هم دچار این عارضه است و به دنبال راهی برای درمان آن هستید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید. در ادامه توضیح می‌دهیم که اختلال شب ادراری در کودکان چیست؟ چرا برخی کودکان دچار این اختلال می‌شوند؟ آیا راهی برای درمان آن وجود دارد؟ اگر این عارضه درمان نشود، چه عوارضی در پی خواهد‌داشت؟ تا چه سنی شب ادراری طبیعی است و جای نگرانی ندارد؟ چه زمانی لازم است برای کنترل آن به پزشک مراجعه‌کرد؟

درصورتی‌که کودک شما دچار اختلال بی‌اختیاری ادرار است، باید برای تشخیص و درمان مشکل به دکتر کودکان یا دکتر اورولوژیست مراجعه کنید.

برای آشنایی بیشتر با بیماری های کودکان مطالب زیر را مطالعه کنید:

دیابت در کودکان و عوامل ایجاد آن

اختلال شب ادراری کودکان چیست؟

اختلال شب ادراری در کودکان شایع بوده و در بیشتر مواقع نگران‌کننده نیست. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در آمریکا ۵ میلیون کودک دچار این مشکل هستند. کودکان در سنین ۲ تا ۴ سالگی یاد می‌گیرند که از توالت استفاده‌کنند. اما تا سن ۳ سالگی ۴۰٪ از کودکان رخت‌خواب خود را خیس می‌کنند. علت دقیق تفاوت میان کودکان در شب ادراری مشخص نیست.

در سن ۵ یا ۶ سالگی ۸۵٪ از کودکان مشکل شب ادراری نداشته و رختخواب خود را خیس نمی‌کنند. اما ممکن است این عارضه در برخی کودکان تا سن ۱۰ تا ۱۲ سالگی هم ادامه داشته‌باشد.

اگر کودک شما مشکل شب ادراری نداشته و ناگهانی این اختلال شروع شده‌است، باید به پزشک مراجعه‌کنید. گاهی ممکن است استرس یا مشکلات خاصی باعث بروز شب ادراری شوند.

علائم شب ادراری در کودکان چیست؟

برخی از علائمی که ممکن است در کودک مبتلا به شب ادراری مشاهده شود، شامل موارد زیر است:

• دو زانو نشستن، زانوها و پاها را در خود پیچیدن، بر روی پاشنه‌ی پا نشستن و چمباتمه زدن می‌تواند نشانه‌های یک مثانه‌ی حساس باشد و کودکی که این علائم را دارد معمولا به شب‌ادراری دچار است.
• شرت و یا شلوار کودک نم دارد.
• معمولا کودکانی که به شب ادراری مبتلا هستند، خواهر و برادرهایشان هم به این علامت دچار هستند.

علت شب ادراری کودکان چیست؟

حتما از خود می‌پرسید که علت شب ادراری در کودکان چیست! علت دقیق شب ادراری در کودکان مشخص نیست. اما برخی عوامل می‌توانند در این مشکل تاثیر داشته‌باشند. از جمله:

• کوچک بودن مثانه: گاهی ممکن است مثانه به اندازه کافی رشد نکرده‌باشد و نتواند ادرار در طول شب را نگه‌دارد.
• ناتوانی در تشخیص پر بودن مثانه: گاهی ممکن است اعصاب مربوط به کنترل مثانه دیر به بلوغ برسند. در این شرایط کودک هنگام خواب متوجه ادرار نمی‌شود. به‌خصوص اگر خواب کودک عمیق باشد.
• عدم تعادل هورمونی: در برخی کودکان هورمون‌های ضد‌ادرار در شب به اندازه کافی تولید نمی‌شود. در نتیجه تولید ادرار کاهش پیدا نمی‌کند.
• مشکل ساختاری در دستگاه ادراری یا سیستم عصبی: این عارضه در کودکان نادر بوده و تعداد بسیارکمی ممکن است به علت این نوع اختلالات دچار شب ادراری شوند.

۱. عفونت مجاری ادراری از دلایل شب ادراری کودکان

عفونت مجاری ادراری یکی از مشکلاتی است که می‌تواند کودکان را درگیر کند. عفونت ادراری، ادرار کردن را برای کودک سخت می‌کند. اگر کودک شما علائمی مانند موارد زیر را دارد، حتما به پزشک مراجعه کنید:

• تکرر ادرار
• ادرار دردناک
• ادرار صورتی

۲. آپنه خواب از دلایل شب ادراری در کودکان

یکی دیگر از مشکلات کودکان، آپنه خواب است. آپنه خواب باعث قطع‌شدن تنفس در خواب می‌شود. این عارضه به دلیل التهاب و بزرگ‌شدن لوزه‌ها یا آدنوئیدها اتفاق میفتد. از علائم دیگر آپنه می‌توان به خر‌و‌پف و خواب‌آلودگی در طول روز اشاره‌کرد. این مشکل می‌تواند باعث شب ادراری در کودکان شود.

۳. دلیل شب ادراری در کودکان: دیابت کودک

دیابت می‌تواند علامت‌های ناگهانی داشته‌باشد که یکی از آنها شب ادراری است. اگر کودک شما قبلا مشکل شب ادراری نداشته و این عارضه ناگهانی شروع شده‌است، احتمال دیابت وجود دارد. دیابت در کودکان علاوه‌بر این نشانه، علائم دیگری مانند موارد زیر را ایجاد می‌کند:

• ادرار زیاد
• تشنگی شدید
• خستگی
• کاهش وزن

۴. یبوست در کودک از عوامل شب ادراری در کودکان

یبوست مزمن از دیگر مشکلاتی است که یکی از عوارض آن ادرار در شب است. عضلات مربوط به کنترل ادرار و مدفوع یکسان هستند. زمانی‌که یبوست در کودکان طولانی‌مدت ادامه داشته‌باشد، ماهیچه دچار اختلال شده و کودک در شب رختخواب را خیس می‌کند.

عوامل خطر شب ادراری در کودکان چیست؟

هر کودکی ممکن است دچار شب ادراری شود. اما برخی فاکتورها احتمال ابتلا به این عارضه را افزایش می‌دهند. از مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره‌کرد.

• جنسیت: پسران حدودا ۲ برابر دختران دچار شب‌ادراری می‌شوند.
• استرس و اضطراب: رویدادهای استرس‌زا برای کودک مانند شروع مدرسه یا دور‌بودن از خانه می‌تواند باعث این عارضه شود.
• سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین در کودکی سابقه شب ادراری داشته‌باشد، احتمال بروز این اختلال در کودک افزایش پیدا می‌کند.
• اختلال نقص توجه / بیش‌فعالی: در کودکانی که دچار این اختلال هستند، بی‌اختیاری ادرار بیشتر دیده‌می‌شود.

اگر هر یک از این عوامل خطر در مورد کودک شما صدق می‌کند، حتما در این مورد با دکتر اطفال یا متخصص کلیه و مجاری ادراری مشاوره داشته‌باشید.

چه زمانی در مواجهه با شب ادراری در کودکان به دکتر مراجعه کنیم؟

جالب است بدانید که شب ادراری در کودکان یک اختلال شایع است و بسیاری از کودکان تا سن ۳ سالگی با شب ادراری مواجه می‌شوند. اما اینکه این مشکل تا چه زمانی ادامه پیدا می‌کند، اهمیت بیشتری برای مراجعه به دکتر دارد. توجه داشته‌باشید که زمانی‌که این اختلال از ۷ سالگی به بعد هم ادامه پیدا کند، باید به دکتر مراجعه کنید. همچنین اگر فرزند شما از قبل این عادت را نداشته‌است و به طور ناگهانی با شب ادراری مواجه می‌شود، باید به دکتر مراجعه کنید و برای ریشه‌یابی علت آن اقدام کنید. برخی از بیماری‌ها، به طور ناگهانی این علامت را نشان می‌دهند.

برای درمان شب ادراری کودکان به چه دکتری مراجعه کنیم؟

اما سوالی که مطرح می‌شود، این است که برای تشخیص علت و درمان شب ادراری در کودکان به چه دکتری مراجعه کنیم؟ برای درمان این بیماری می‌توانیم به دکتر کودکان و یا دکتر اورولوژیست مراجعه کنید. اول به دکتر اطفال مراجعه کنید و اگر برای درمان این بیماری نیاز به کمک دکتر اورولوژیست باشد، دکتر اطفال شما را به ایشان ارجاع خواهدداد. برای دریافت مشاوره تلفنی می‌توانید از لینک‌های زیر استفاده کنید:

تشخیص علت شب ادراری در کودکان چگونه انجام می شود؟

زمانی‌که برای تشخیص شب‌ادراری به پزشک مراجعه می‌کنید، متخصص برای شناسایی علت و انتخاب نوع درمان از روش‌های تشخیصی زیر استفاده می‌کند.

• معاینه بدنی
• بررسی علائم، سوابق پزشکی خانواده، مصرف مایعات و عادات روده و مثانه
• تجویز آزمایش ادرار برای تشخیص عفونت ادراری یا دیابت
• عکس‌برداری با اشعه ایکس برای بررسی ساختار دستگاه ادراری
• انواع دیگر آزمایش‌ها برای تشخیص دقیق‌تر

شب ادراری در کودکان ۳ ساله طبیعی است؟

در کودکان ۳ ساله شب ادراری طبیعی است و نشان‌دهنده‌ی مشکل خاصی نیست. اگر این مشکل از ۷ سال به بعد ادامه پیدا کند، می‌تواند خطرناک باشد. بنابراین اگر کودک زیر ۳ سال شما به این مشکل مبتلا است، نگران نباشید.

برای درمان شب ادراری در کودکان ابتدا باید علت آن تشخیص داده‌شود. برای تشخیص دقیق باید به دکتر اطفال یا متخصص اورولوژیست مراجعه کنید.

درمان فوری شب ادراری در کودکان چیست؟

معمولا شب ادراری در کودکان نیازی به درمان ندارد و با افزایش سن برطرف می‌شود. اگر مشکل زمینه‌ای مانند یبوست، آپنه خواب یا دیابت تشخیص داده‌شود، با درمان آنها مشکل حل می‌شود. در غیر این‌صورت برای کاهش شب ادراری می‌توان اقدامات زیر را انجام داد.

• قبل از خواب مصرف مایعات را محدود کنید.
• مصرف کافئین کودک را محدود کنید.
• از آلارم رطوبت استفاده کنید. این دستگاه کوچک با باتری کار می‌کند. پد آن حساس به رطوبت است. با ایجاد رطوبت زنگ هشدار به صدا در می‌آید. با استفاده از این دستگاه می‌توان بعد از ۱۶ هفته کاهش شب ادراری را مشاهده کرد.
• برای کودکان بالای ۷ سال ممکن است دارو تجویز شود.

به نقل از nationwidechildrens دررابطه‌با نیاز به درمان بی‌اختیاری ادرار کودکان:

تقریبا ۱۵٪ از کودکانی که رختخواب را خیس می‌کنند، بدون نیاز به درمان یاد می‌گیرند که در طول شب بدون هیچ مداخله‌ای ادرار نکنند. بااین‌حال، هر چه مدت‌زمان شب ادراری بیشتر باشد، احتمال اینکه به‌خودی‌خود بهتر شود کمتر است.