چسبندگی رحم چیست؟ علائم، دلایل و روش‌های درمان
چسبندگی رحم، که به عنوان سندرم آشرمن نیز شناخته می‌شود، یک وضعیت پزشکی است که در آن بافت‌های داخل رحم به هم چسبیده و باعث انسداد بخشی از رحم می‌شوند. این بیماری می‌تواند مشکلات جدی از جمله ناباروری، دردهای شدید قاعدگی، و حتی قطع قاعدگی را ایجاد کند. چسبندگی رحم اغلب پس از عمل‌های جراحی داخل رحم یا التهاب‌های شدید رخ می‌دهد.
فهرست عناوین
علائم چسبندگی رحم: چگونه تشخیص دهیم؟
چسبندگی رحم علائم مختلفی دارد که بسته به شدت و محل چسبندگی متفاوت است. برخی از زنان ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند، در حالی که برخی دیگر با مشکلات جدی مواجه شوند.
1. کاهش یا قطع قاعدگی: یکی از علائم اصلی چسبندگی رحم کاهش شدید جریان قاعدگی یا حتی قطع کامل آن است. این نشانه معمولاً در زنان مبتلا به چسبندگی شدید دیده می‌شود.
2. درد شدید قاعدگی: زنان مبتلا ممکن است دردهای شدید قاعدگی (دیسمنوره) را تجربه کنند، به ویژه اگر چسبندگی باعث انسداد جریان خون قاعدگی شود.
3. ناباروری: چسبندگی رحم می‌تواند باعث مشکلاتی در بارداری شود، زیرا چسبندگی می‌تواند مانع از کاشت جنین در دیواره رحم شود یا باعث سقط جنین شود.
4. سقط جنین مکرر: زنانی که سابقه چندین سقط جنین دارند، ممکن است به دلیل چسبندگی رحم دچار مشکلاتی در حفظ بارداری شوند.
دلایل چسبندگی رحم: چه عواملی باعث سندرم آشرمن می‌شوند؟
چسبندگی رحم معمولاً به دنبال آسیب به دیواره داخلی رحم (اندومتر) ایجاد می‌شود. دلایل متعددی می‌توانند باعث این آسیب شوند:
1. جراحی‌های داخل رحمی: شایع‌ترین دلیل چسبندگی رحم، جراحی‌های داخل رحمی مانند کورتاژ است. کورتاژ معمولاً پس از سقط جنین یا برای خارج کردن بافت‌های باقی‌مانده بعد از زایمان انجام می‌شود.
2. عفونت‌های شدید رحمی: عفونت‌های شدید رحم، به خصوص بعد از زایمان یا سقط جنین، می‌توانند باعث التهاب و ایجاد چسبندگی شوند.
3. جراحی‌های فیبروم یا پلیپ: جراحی‌هایی که برای برداشتن فیبروم‌ها یا پلیپ‌های رحم انجام می‌شود نیز می‌تواند به دیواره داخلی رحم آسیب برساند و باعث چسبندگی شود.
4. تابش پرتو: درمان‌های پرتودرمانی برای سرطان‌های رحم یا سایر نواحی تناسلی می‌تواند باعث آسیب به دیواره رحم و چسبندگی شود.
روش‌های تشخیصی چسبندگی رحم
1. هیستروسالپنگوگرافی (HSG): این روش یک نوع تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس است که برای بررسی ساختار داخلی رحم و لوله‌های فالوپ استفاده می‌شود. چسبندگی‌ها معمولاً به صورت نواحی باریک یا مسدود شده در تصویر ظاهر می‌شوند.
2. سونوگرافی هیستروسونگرافی: در این روش، مایعی به داخل رحم تزریق می‌شود و با سونوگرافی، تصاویر دقیقی از دیواره‌های رحم به دست می‌آید. این روش می‌تواند به تشخیص نواحی چسبیده کمک کند.
3. هیستروسکوپی: این روش بهترین و دقیق‌ترین روش برای تشخیص چسبندگی رحم است. در این روش، پزشک از یک دوربین کوچک برای مشاهده مستقیم داخل رحم استفاده می‌کند. هیستروسکوپی به پزشک امکان می‌دهد که چسبندگی‌ها را به طور دقیق مشاهده و در صورت لزوم بلافاصله آنها را برطرف کند.
روش‌های درمان چسبندگی رحم
1. جراحی هیستروسکوپیک: جراحی هیستروسکوپیک رایج‌ترین روش درمان چسبندگی رحم است. در این روش، پزشک با استفاده از ابزارهای دقیق و کوچک چسبندگی‌ها را جدا می‌کند و سعی می‌کند تا ساختار طبیعی رحم را بازیابی کند.
2. هورمون‌درمانی: پس از جراحی، برای بازسازی بهتر دیواره رحم و جلوگیری از بازگشت چسبندگی‌ها، هورمون‌درمانی معمولاً تجویز می‌شود. استروژن معمولاً برای تحریک رشد دوباره بافت اندومتر و بهبود دیواره رحم استفاده می‌شود.
3. استفاده از بالون داخل رحمی: در برخی موارد، پس از جراحی، یک بالون کوچک به مدت چند روز در داخل رحم قرار داده می‌شود تا از چسبیدن مجدد دیواره‌های رحم جلوگیری کند. این روش به جلوگیری از عود چسبندگی کمک می‌کند.
4. پیگیری منظم: پس از درمان، انجام بررسی‌های منظم و تست‌های تصویربرداری برای اطمینان از عدم بازگشت چسبندگی بسیار مهم است.
عوارض چسبندگی رحم
چسبندگی رحم می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود، از جمله:
1. ناباروری: چسبندگی رحم یکی از علل ناباروری در زنان است. این مشکل می‌تواند باعث اختلال در کاشت جنین و مشکلاتی در حفظ بارداری شود.
2. سقط جنین مکرر: زنان مبتلا به چسبندگی رحم ممکن است به دلیل عدم توانایی در حفظ بارداری به سقط جنین مکرر دچار شوند.
3. عوارض جراحی: جراحی‌های درمانی چسبندگی رحم نیز می‌توانند خطرات خود را داشته باشند، از جمله خطر عفونت، خونریزی و ایجاد چسبندگی‌های جدید.
پیشگیری از چسبندگی رحم
1. انجام جراحی با دقت: استفاده از تکنیک‌های جراحی دقیق و کمتر تهاجمی می‌تواند خطر آسیب به دیواره رحم و ایجاد چسبندگی را کاهش دهد.
2. درمان به موقع عفونت‌ها: درمان به موقع و مؤثر عفونت‌های رحمی می‌تواند از التهاب و ایجاد چسبندگی جلوگیری کند.
3. مراقبت‌های پس از زایمان: پس از زایمان، به ویژه در مواردی که کورتاژ یا مداخلات دیگری انجام شده است، پیگیری دقیق و انجام تست‌های لازم می‌تواند از بروز چسبندگی جلوگیری کند.
