بیماری گال چیست؟ راه های درمان آن کدامند؟

شاید اسم گال را شنیده باشید، یک بیماری پوستی که با نام‌های جرب، خارشَک و خارشتَک هم شناخته می‌شود. این بیماری توسط کنه گال ایجاد و منتقل می‌شود. این بیماری مسری است و باعث ایجاد بثورات پوستی می‌شود.

برای مطالعه مطالب مرتبط کلیک کنید:

تبخال دستگاه تناسلی چیست؟

معرفی بیماری سوزاک همراه با علائم و درمان

9 بیماری مقاربتی + راه های درمان و پیشگیری

گال چیست؟

گال یک بیماری پوستی است که توسط کنه گال به نام Sarcoptes scabiei ایجاد می‌شود که یک گونه کنه میکروسکوپی هشت پا است. این کنه‌های میکروسکوپی در صورت عدم درمان می‌توانند ماه‌ها روی پوست شما زندگی کنند. آنها در سطح پوست شما تکثیر می‌شوند و سپس برای تخم‌گذاری در آن فرو می‌روند. این امر باعث ایجاد بثورات قرمز و خارش‌دار روی پوست شما می‌شود.

گال یک بیماری مسری است و می‌تواند به راحتی از طریق تماس فیزیکی نزدیک، استفاده از لباس مشترک یا استفاده از رختخواب مشترک منتقل شود. این امر باعث می‌شود که شیوع بیماری در محیط‌های نزدیک، مانند خانواده، گروه مراقبت از کودکان، کلاس مدرسه یا خانه سالمندان، سرعت بالایی داشته باشد.

اگرچه خارشتَک می‌تواند آزاردهنده باشد، اما معمولا به خوبی درمان می‌شود و می‌توان با استفاده از تکنیک‌هایی، کنه‌ها را از بین برد. درمان اغلب شامل داروهایی است که کنه‌ها و تخم‌های آنها را از بین می‌برند. از آنجایی که جرب بسیار مسری است، پزشکان معمولاً درمان را برای افرادی که به طور مکرر با فرد مبتلا به گال در تماس هستند توصیه می‌کنند.

انواع گال

فرم‌های مختلفی از این بیماری علاوه بر فرم کلاسیک وجود دارند. طبق گفته clevelandclinic، انواع گال عبارت‌اند از:

۱. گال پوسته دار (نروژی)

گال پوسته‌ای شکل شدیدی از جرب است که می‌تواند در برخی از افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف، افراد سالخورده یا ناتوان رخ دهد. افراد مبتلا به خارِشَک پوسته دار دارای پوسته ضخیم پوستی هستند که حاوی تعداد زیادی کنه گال و تخم است. افراد مبتلا به جرب پوسته دار برای افراد دیگر بسیار مسری هستند و می‌توانند آلودگی را به راحتی هم از طریق تماس مستقیم پوست به پوست و هم از طریق آلودگی وسایلی مانند لباس، ملافه و مبلمان پخش کنند.

۲. گال گره ای (ندولار)

این نوع بیشتر در بین کودکان دیده می‌شود. نشانه اصلی این نوع خارِشَک، گره‌های قهوه‌ای است که مدت‌ها پس از درمان بیماری نیز همچنان از بین نمی‌روند.

۳. خارشتَک معمولی

این نوع شایع‌ترین نوع بیماری گال است. این آلودگی باعث خارش در دست‌ها، مچ دست و سایر نواحی می‌شود، اما به هیچ عنوان روی پوست سر و صورت رشد نمی‌کند.

۴. گال پوست سر

این نوع روی پوست سر شما اتفاق می‌افتد و ممکن است علائمی نداشته باشد به جز پوسته‌هایی که ممکن است شبیه پسوریازیس باشند.

گال نوعی بیماری پوستی است که توسط نوعی کنه ایجاد می‌شود و باعث ایجاد بثورات پوستی و خارش می‌شود. این کنه مسری است و به راحتی منتقل می‌شود.

علائم بیماری گال

شروع علائم جرب بسته به اینکه فرد قبلا در معرض کنه بوده یا نه متفاوت است. اولین باری که فرد در معرض کنه گال قرار می‌گیرد، ممکن است ۴ تا ۸ هفته طول بکشد تا علائم مشخص شوند. این بازه زمانی در هجوم‌های بعدی به طور قابل توجهی کوتاه‌تر است، زیرا سیستم ایمنی بدن سریع‌تر واکنش نشان می‌دهد. این دفعات بعدی ممکن است علائم بین ۱ تا ۴ روز مشخص شوند. طبق گفته medicalnewstoday، برخی از علائم خارِشَک عبارت‌اند از:

• خارش: این عارضه اغلب در شب بدتر می‌شود و می‌تواند بسیار شدید باشد. خارش پوست یکی از شایع‌ترین علائم گال است.
• بثورات: هنگامی که کنه به داخل پوست فرو می‌رود، خطوط یا خطوط لانه ایجاد می‌کند که بیشتر در چین‌های پوستی وجود دارند. این بثورات و دانه های پوستی ممکن است شبیه کهیر، نیش، برآمدگی، جوش یا تکه‌های پوسته پوسته باشند. همچنین ممکن است تاول نیز وجود داشته باشد.
• زخم: زخم‌ها در نواحی آلوده‌ای که فرد پوست خود را خراش داده است، ایجاد می‌شوند. زخم‌های باز می‌توانند منجر به زرد زخم شوند که معمولاً در اثر عفونت ثانویه با استافیلوکوکوس اورئوس ایجاد می‌شود.
• پوسته‌های ضخیم: این علامت معمولا در گال نروژی به وجود می‌آید، زمانی که صدها تا هزاران کنه و تخم کنه در پوست و زیر پوست وجود دارند. این نوعِ بیماری، باعث ایجاد علائم شدید پوستی می‌شود.

اغلب، افراد مبتلا به گال نروژی، پوسته‌های خاکستری، ضخیم و متلاشی شده را تجربه می‌کنند. کنه‌هایی که در پوسته‌های جدا شده زندگی می‌کنند می‌توانند بیش از یک هفته بدون نیاز به تماس با انسان به دلیل غذای تهیه شده توسط خود پوسته، به زندگی ادامه دهند.

کنه گال بیشتر در کجای بدن زندگی می کند؟

کنه‌ها در چین‌ها و شکاف‌های باریک پوست شما زندگی می‌کنند. مکان‌های رایج کنه عبارت‌اند از:

• بین انگشتان دست و پا
• در ران‌ها و ناحیه تناسلی
• در مچ دست و زانو
• ناحیه اطراف کمر
• زیر ناخن
• زیر حلقه‌ها، بند ساعت و دستبند
• ناحیه اطراف نوک سینه.

خارِشَک چگونه سرایت می کند و چه کسانی در معرض خطر آن قرار دارند؟

کنه ماده پس از تونل زدن در زیر پوست، تخم‌های خود را در تونلی که ایجاد کرده است می‌گذارد. پس از بیرون آمدن از تخم، لاروها به سطح پوست حرکت می‌کنند و از طریق تماس فیزیکی نزدیک در سراسر بدن یا میزبان دیگری پخش می‌شوند.

انسان تنها گونه‌ای نیست که کنه‌ها بر آن تأثیر می‌گذارند. کنه‌ها می‌توانند سگ‌ها و گربه‌ها را نیز تحت تاثیر قرار دهند. با این حال هر کدام از اینها، میزبان گونه‌های متفاوتی از کنه هستند. برای مثال انسان ممکن است واکنش پوستی خفیف و گذرا را در تماس با کنه‌های حیوانی تجربه کند و عفونت در مقیاس کامل در انسان با کنه‌های حیوانی نادر است.

گال بسیار مسری است و از طریق تماس مستقیم پوست به پوست یا استفاده از حوله، رختخواب یا وسایلی که آلوده به کنه‌ها هستند، پخش می‌شود. به همین دلیل، افراد زیر در معرض خطر بیشتری برای آلوده شدن هستند:

• کودکانی که به مهدکودک یا مدرسه می‌روند.
• والدین یا مراقبان کودکان خردسال
• بزرگسالان جوانی که نظر جنسی فعال هستند.
• افرادی با چندین شریک جنسی
• ساکنین مراکز مراقبت گسترده
• بزرگسالان مسن‌تر
• افراد با سیستم ایمنی ضعیف ، از جمله افراد مبتلا به HIV ، گیرندگان پیوند و سایرین که داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف می‌کنند.

تشخیص گال

پزشک شما به احتمال زیاد قادر خواهد بود که گال را به سادگی با انجام یک معاینه فیزیکی و بازرسی ناحیه آسیب دیده پوست شما تشخیص دهد. در برخی موارد، دکتر پوست ممکن است بخواهد با برداشتن کنه از پوست شما با سوزن، تشخیص را تایید کند.

اگر کنه به راحتی پیدا نشود، پزشک بخش کوچکی از پوست شما را می‌تراشد تا نمونه بافتی به دست آید. سپس این نمونه زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود تا وجود کنه خارِشَک یا تخم آن تایید شود.

آزمایش جوهر گال (یا تست جوهر حفاری) می‌تواند به شناسایی مسیرهای سوراخ شده در پوست شما که توسط کنه‌ها ایجاد شده است کمک کند. برای انجام این آزمایش، پزشک مقداری جوهر را با استفاده از خودکار بر روی ناحیه‌ای از پوست که به نظر می‌رسد آلوده است، می‌ریزد. پس از پاک کردن جوهر، جوهرهایی که به داخل تونل‌های حفر شده ریخته‌اند، باقی می‌مانند. یا این کار، با چشم غیرمسلح نیز می‌توان وجود گال را تایید کرد.

راه های درمان گال چیست؟

درمان گال شامل کشتن کنه‌ها و تخم‌ها با کرم یا قرص دارویی است. هیچ درمانی یک از داروهای درمان گال بدون نسخه در دسترس نیستند و حتما باید توسط پزشک پوست و مو یا دکتر عمومی تجویز شوند.

دکتر شما احتمالاً از شما می‌خواهد که دارو را به کل بدن خود از گردن به پایین بمالید. باید حداقل ۸ تا ۱۴ ساعت دارو را روی بدن خود نگه دارید و گاهی اوقات حتی لازم است که دو دوره پشت سر هم از لوسیون‌ها و کرم‌ها استفاده کنید. در صورت بروز علائم جدید ممکن است به درمان‌های بیشتری نیاز باشد.

از آنجایی که جرب به راحتی گسترش می‌یابد، دکتر عمومی احتمالاً درمان را برای همه اعضای خانواده و سایر افراد نزدیک توصیه می‌کند، حتی اگر آنها علائم گال را نداشته باشند. درمان گال اغلب شامل موارد زیر است:

۱. کرم پرمترین

پرمترین یک کرم پوستی حاوی مواد شیمیایی است که کنه‌های گال و تخم‌های آنها را از بین می‌برد. این دارو به‌طور‌کلی برای بزرگسالان، افرادی که باردار یا شیرده هستند و کودکان بالای ۲ ماه بی خطر در نظر گرفته می‌شود.

۲. کرم گوگرد

کرم گوگرد یک داروی موثر در درمان گال است که می‌توان آن را یک شبه استفاده کرد. برای استفاده، آن را شسته و سپس به مدت پنج شب متوالی دوباره استفاده کنید. استفاده از گوگرد در بارداری و کودکان زیر ۲ ماه بی خطر است.

۳. ایورمکتین (استرومکتول)

زمانی که لوسیون‌ها و کرم‌های تجویزی کارایی ندارند، می‌توان ایورمکتین را به عنوان یک قرص برای درمان جرب مصرف کرد. این دارو اغلب برای افراد مبتلا به گال پوسته دار یا سیستم ایمنی ضعیف تجویز می‌شود. ایورمکتین برای افرادی که باردار یا شیرده هستند، یا برای کودکانی که وزن کمتر از ۱۵ کیاوگرم دارند، توصیه نمی‌شود.

۴. دیگر داروها

اگرچه این داروها به سرعت کنه‌ها را از بین می‌برند، خارش ممکن است برای چندین هفته متوقف نشود. در این مواقع پزشک شما ممکن است داروهای اضافی را برای کمک به تسکین برخی از علائم آزاردهنده مرتبط با گال تجویز کند. این داروها عبارت‌اند از:

• آنتی هیستامین‌ها مانند دیفن هیدرامین (بنادریل ) یا لوسیون پراموکسین برای کمک به کنترل خارش
• آنتی بیوتیک‌ها برای از بین بردن هرگونه عفونتی که در نتیجه خاراندن مداوم پوست ایجاد می‌شود.
• کرم‌های استروئیدی برای تسکین تورم و خارش.

درمان گیاهی بیماری گال

داروها و ترکیبات گیاهی و طبیعی زیادی وجود دارد که می‌تواند این کنه را از بین ببرد یا علائم را تسکین دهد. در ادامه مهمترین این داروهای گیاهی برای درمان گال را آورده‌ایم.

۱. روغن درخت چای

مطالعات کوچک نشان می‌دهند که روغن درخت چای ممکن است گال را درمان کند و در عین حال خارش را کاهش داده و به ازبین‌بردن بثورات کمک کند. با این حال، روی کنه‌هایی که وارد پوست شما شده‌اند تاثیر چندانی ندارد.

۲. کرم کپسایسین

کپسایسین خواص تسکین دهنده درد دارد و مدتهاست به عنوان یک درمان خانگی برای درد سوزش استفاده می‌شود. اگرچه این محصول کنه‌ها را از بین نمی‌برد، اما کرم‌های تهیه شده با کپسایسینِ فلفل کاین ممکن است با حساسیت زدایی پوست شما نسبت به نیش‌ها و حشرات مزاحم، درد و خارش را تسکین دهند.

۳. آلوئه ورا برای درمان خارشتَک

تصور می‌شود که آلوئه‌ورا خواص ضدباکتری و ضد قارچ داشته باشد و به دلیل توانایی آن در کاهش تحریک و سوزش پوست به خوبی شناخته شده است. برخی مطالعات نشان ‌می‌دهند که که آلوئه ورا به اندازه یک درمان تجویزی در درمان گال موفق است.

قبل از استفاده از این محصول مطمئن شوید که آلوئه ورا خالص بخرید، نه محصول دم کرده آلوئه ورا.

۴. روغن های گیاهی

تصور می‌شود روغن میخک و برخی دیگر از روغن های ضروری دارای خواص حشره کش بالقوه‌ای هستند که می‌توانند به درمان گال کمک کنند. طبق تحقیقات مشخص شده است که روغن‌های زیر در از بین بردن حشرات و کنه‌ها موثر هستند:

• روغن گل میخک
• روغن پالماروزا (روغن گل عطری)
• روغن شمعدانی
• روغن درخت چای
• روغن اسطوخودوس.

۵. عصاره، صابون و روغن درخت چریش

اجزای فعال پوست، برگ‌ها و دانه‌های درخت چریش (درختی از تیره زیتون) ممکن است کنه‌های ایجاد کننده گال را از بین ببرند. صابون‌ها، کرم‌ها و روغن‌های ساخته شده با عصاره درخت ممکن است به کشتن کنه‌ها کمک کنند.

درمان‌های خانگی خارِشَک، هم برای تسکین علائم و هم برای از بین بردن کنه‌هایی که باعث علائم ناراحت‌کننده می‌شوند، نویدبخش هستند. درباره این درمان‌های طبیعی تحقیقات بیشتری انجام دهید تا بتوانید تشخیص دهید کدام یک برای شما مناسب‌تر است.

برخی از درمان‌های سنتی جرب می‌توانند عوارض جانبی ناخواسته‌ای ایجاد کنند، مانند:

• احساس سوزش روی پوست
• سرخی
• ورم
• بی حسی یا حس سوزن سوزن شدن.

اگرچه این عوارض جانبی معمولا موقتی هستند، اما ممکن است ناراحت کننده باشند. با این حال، برخی از درمان‌های گیاهی بسیار موثر هستند و می‌توانند به شما در مدیریت زود هنگام بیماری گال کمک کنند.

عوارض گال چیست؟

خاراندن بیش از حد می‌تواند پوست شما را بشکافد و باعث عفونتی مانند زرد زخم شود. ایمپتیگو یک عفونت در سطح پوست است که اغلب توسط باکتری استاف (استافیلوکوک) یا گاهی توسط باکتری استرپتوکوک ایجاد می‌شود. در موارد نادر، معمولاً در افرادی که دارای نقص ایمنی هستند، عفونت‌های باکتریایی می‌توانند باعث عوارض جدی مانند موار زیر شوند:

• بیماری مزمن کلیه
• سپتی سمی (عفونت باکتریایی جریان خون)
• بیماری قلبی
• همچنین خارش مداوم ناشی از جرب ممکن است منجر به بی‌خوابی شود.

راهی برای پیشگیری از انتشار جرب وجود دارد؟

همان طور که گفتیم این کنه بسیار مسری است و به راحتی منتقل می‌شود. برای جلوگیری از عود گال و جلوگیری از سرایت کنه‌ها به افراد دیگر، مراحل زیر را انجام دهید:

• تمام لباس‌ها و ملحفه‌ها را بشویید: گرما کنه‌ها و تخم‌های آنها را می‌کشد. از آب گرم و صابون برای شستن تمام لبا‌س‌ها، حوله‌ها و ملافه‌های استفاده‌شده در سه روز گذشته قبل از شروع درمان، استفاده کنید. لوازم شسته‌شده را با حرارت زیاد خشک کنید. یا از شرکت‌های مبارزه کننده با کنه برای شستن لوازم خانه کمک بخواهید.
• کنه‌ها را گرسنه نگه دارید: وسایلی را که نمی‌توانید بشویید، در کیسه‌های پلاستیکی دربسته قرار دهید و به مدت یک هفته در مکانی دور از دسترس مانند گاراژ خود بگذارید. کنه‌ها پس از چند روز بدون غذا می‌میرند.
• خانه را مرتبا تمیز کنید. برای جلوگیری از گسترش گال، بهتر است خانه خود را تمیز کنید. این امر به ویژه برای افرادی که گال نروژی دارند صادق است. مبلمان، فرش‌ها و کف‌ها را جاروبرقی بکشید تا پوسته‌هایی که ممکن است جرب داشته باشند را از جمع‌آوری کنید و بین ببرید.

تفاوت گال و ساس چیست؟

گال و ساس هر دو از بدن انسان تغذیه می‌کنند. ساس این کار را از خارج از بدن شما انجام می‌دهد، در حالی که جرب این کار را از داخل انجام می‌دهد.

گال‌ها کنه‌های میکروسکوپی هستند که برای زنده ماندن و تخم گذاری در پوست شما سوراخ ایجاد می‌کنند. ساس‌ها نیز کوچک هستند، اما شما می‌توانید آنها را بدون تجهیزات ویژه مشاهده کنید. آنها معمولاً در شب هنگام خواب بیرون می‌آیند تا از خون شما تغذیه کنند. سپس به سمت تشک، بالشت یا سایر مبلمان نرم نزدیک شما می‌روند و پنهان می‌شوند.

وقتی ساس‌ها شما را نیش می‌زنند، اغلب خوشه‌هایی از گزش‌ها را می‌بینید. هر خوشه معمولاً شامل سه تا پنج قسمت است که به صورت زیگزاگ ظاهر می‌شوند. این ناحیه ممکن است قرمز و لکه‌دار به نظر برسد. حتی ممکن است متوجه کمی خون شوید. جای نیش گال اغلب گسترده‌تر به نظر می‌رسد و برجستگی‌های فلس‌دار یا توده‌ای ایجاد می‌کند.

درمان ساس و خارِشَک امکان‌پذیر است، اما هر دوی آنها احتمالا نیازمند درمان سایر افراد در خانه و همچنین محیط فیزیکی اطراف شما هستند. ساس‌ها بسیار مقاوم‌تر هستند و از بین بردن آنها دشوار است. برای از بین بردن آنها ممکن است نیاز به کمک گرفتن از شرکت‌های نابودکننده کنه داشته باشید.

از طرف دیگر خارشتَک بدون تماس انسانی عمر زیادی نمی‌کند. درمان این نوع کنه برای بدن و خانه شما معمولاً موفقیت‌آمیز است.

تفاوت گال و اگزما چیست؟

گال و اگزما هر دو بیماری پوستی هستند که باعث ایجاد بثورات قرمز خارش دار می‌شوند. با این حال، گال توسط یک انگل ایجاد می‌شود، اما اگزما نوعی حساسیت پوستی با علت ناشناخته است.

اگزما می‌تواند فصلی باشد و فقط در یک فصل خاص نمایان شود. این عارضه معمولا به صورت لکه‌های قرمز یا تاول‌های دارای پلاسما ظاهر می‌شود. بر خلاف جرب ، اگزما مسری نیست. درمان‌های اگزما برای مدیریت علائم شما طراحی شده‌اند. در حالی که درمان خارِشَک بدن شما را از شر کنه‌ها خلاص می‌کند.

اگر جوش قرمز و خارش دار دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. مهم است که در اسرع وقت گال را تشخیص دهید تا بتوانید از شر آن خلاص شوید و افراد دیگر را مبتلا نکنید. اگر علت علائم شما اگزما است، دکتر شما می‌تواند داروهایی را پیشنهاد کند که به علائم شما کمک کنند.