آشنایی با تفاوت سرما خوردگی و آنفولانزا
هنگامی که با عطسه از خواب بیدار میشوید، سرفه میکنید، بدن درد، تب و ضعف عضلانی دارید، چگونه میتوان فهمید که علائم آنفلوانزا یا سرماخوردگی است؟ مهم است که تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی را بدانید. علائم تنفسی سرماخوردگی نسبت به آنفلوانزا خفیف تر است، در حالی که علائم سرماخوردگی موجب بی حالی به مدت چند روز میشود، اما علائم آنفلوانزا از چند روز تا چند هفته به طول میانجامد، همچنین ممکن است آنفولانزا به مشکلات جدی مانند ذات الریه و بستری شدن منجر شود. در این مقاله به بررسی تفاوت سرما خوردگی و آنفولانزا می پردازیم.
برای مطالعه مطالب مرتبط کلیک کنید:
ویروس آنفولانزا + علائم و راه های تشخیص و درمان
فهرست عناوین
علایم سرماخوردگی چیست؟
معمولا سرماخوردگی با گلودرد آغاز میشود و اغلب بعد از یک یا دو روز از بین میرود. در روزهای چهارم و پنجم علائم درگیری بینی، آبریزش و گرفتگی بینی همراه با سرفه ظاهر میشود. تب در بزرگسالان رایج نیست، اما ممکن است تب خفیفی رخ دهد و در سرماخوردگی کودکان وجود تب احتمال بیشتری دارد.
با علائم سرماخوردگی، در چند روز اول ترشحات بینی، آبکی است، که به مرور زمان غلیظ تر و تیره تر میشود، که تیره بودن مخاط طبیعی است و به معنی عفونتهای باکتریایی مانند عفونت سینوسی نیست. چندین ویروس مختلف ممکن است باعث ایجاد علائم سرماخوردگی شوند. معمولا علائم سرماخوردگی حدود یک هفته طول میکشد، که این بیماری در سه روز اول مسری است، یعنی شما میتوانید سرماخوردگی را به دیگران منتقل کنید، بنابراین در خانه بمانید و استراحت کنید.اگر علائم سرماخوردگی پس از یک هفته بهبود نیافت، ممکن است عفونت باکتریایی باشد و نیاز به آنتی بیوتیک دارید.
گاهی اوقات ممکن است علائم سرماخوردگی را با آبریزش بینی ناشی از آلرژی (تب یونجه) یا عفونت سینوسی یا ویروس کرونا اشتباه گرفته شود. اگر علائم به سرعت شروع شد و پس از یک هفته بهبود یافت، این علائم به نفع سرماخوردگی است و آلرژی نیست، ولی اگر علائم بعد از یک هفته بهتر نشد، به پزشک خود جهت تشخیص آلرژی یا عفونت سینوسی و تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی مراجعه کنید.
علائم شایع آنفولانزا چیست؟
علائم آنفولانزا به مراتب شدیدتر از سرماخوردگی است و شروع سریعی دارد و علائم آن شامل گلودرد، تب، سردرد، درد عضلانی، گرفتگی بینی و سرفه است، در حالی که به طور خاص آنفلوانزای خوکی همراه با استفراغ و اسهال است. بیشتر علائم آنفلوانزا به تدریج طی دو تا پنج روز بهبود مییابند و به ندرت بیشتر از چند هفته ادامه مییابند. ذات الریه به خصوص در جوانان، سالمندان و افراد مبتلا به مشکلات قلبی و ریوی شایع ترین عارضهی آنفولانزا است و اگر دچار تنگی نفس شدید، حتما به دکتر داخلی مراجعه کنید.
یکی دیگر از نشانههای شایع در ذات الریه، تب است، که پس از گذشت یک یا دو روز برطرف میشود. درست مانند ویروسهای سرماخوردگی، ویروسهای آنفلوانزا از طریق غشای مخاطی بینی، چشم یا دهان وارد بدن میشوند، بنابراین هر بار که دست خود را به یکی از این مناطق میزنید، میتوانید خود را با یک ویروس آلوده کنید، بنابراین تمیز نگه داشتن دستها با شستشوی مکرر آنها جهت پیشگیری از سرماخوردگی و آنفولانزا حائز اهمیت است.
دلایل ابتلا به سرماخوردگی چیست؟
رینوویروس (بیش از ۵۰ درصد) عامل اکثر سرماخوردگیها است و سایر عوامل شناخته شدهی دیگر عبارتند از: کرونا ویروس (۱۰ تا ۱۵ درصد)، آنفلوانزا (۵ تا ۱۵ درصد)، پارا آنفولانزا (۵ درصد)، سنسیشیال تنفسی (۵ درصد) و متاپنوموویروس، اما اغلب هیچ ارگانیسم آلوده کنندهای شناسایی نمیشود. در صورت قرار گرفتن مجدد در معرض ویروس، بیماری به صورت خفیف تر در مدت زمان کوتاهتری رخ میدهد. به طور معمول آدنوویروس عامل التهاب حنجره و قسمت تحتانی دستگاه تنفسی است، اما باکتریهای شایع دستگاه تنفسی مانند استرپتوکوک پنومونیا، هموفیلوس آنفلوانزا، موراکسلا کاتارالیس ممکن است با سرماخوردگی مرتبط باشند، با این حال از آنتی بیوتیکها جهت درمان سرماخوردگی استفاده نمیشود. عللی از جمله قرار گرفتن در معرض افراد مبتلا، سن پایین، فصل زمستان، حضور در مراکز نگهداری مانند مهدکودکها و قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا سایر تحریک کنندههای تنفسی خطر ابتلا به سرماخوردگی را افزایش میدهند.
تشخیص افتراقیهای سرماخوردگی چیست؟
علائمی در سرماخوردگی دیده میشود، که با دیگر بیماریها مشابه است، این بیماریها عبارتند از:
- تب یونجه یا رینیت آلرژیک
- التهاب سینوزیت مزمن
- التهاب سینوزیت حاد
- التهاب لوزهی استرپتوکوکی
- مونونوکلئوز عفونی یا بیماری بوسه یا تب غدهای ناشی از ویروس اپشتین
- آنفولانزا فصلی
- آنفلوانزای H۱N۱
- پرتوزیس یا سیاه سرفه
- دیفتری
- عفونت مننگوکوکی
- ایدز
چگونه میتوان از علائم آنفلوانزا یا سرماخوردگی پیشگیری کرد؟
مهمترین اقدام پیشگیرنده از سرماخوردگی و آنفولانزا ، شستن مکرر دستها است، که شستشوی دست با مالیدن دستها با آب گرم و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه باعث زدوده شدن آلودگی میشود. علاوه بر شستشوی دستها، واکسن آنفلوانزا میتواند موجب پیشگیری از آنفلوانزای فصلی شود، که فعالیت این بیماری در ماههای بهمن و اوایل اسفند است. ظرف دو هفته بعد از واکسن آنفولانزا، آنتی بادیهایی که در بدن تولید میشوند، فرد را از ابتلا به آنفولانزا محافظت میکنند و کودکانی که برای اولین بار واکسن دریافت میکنند نیاز به دو دوز جداگانه به فاصلهی یک ماه دارند. اگر در معرض افراد مبتلا به آنفولانزا قرار گرفتهاید، داروهای ضد ویروسی میتواند در پیشگیری از ابتلا کمک کننده باشند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر در حال حاضر علائم آنفولانزا یا سرماخوردگی دارید، مهم است که در صورت وجود علائم شدید زیر و بررسی تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی با پزشک خود تماس بگیرید:
- تب پایدار: تب بیش از سه روز میتواند نشانهی عفونت باکتریایی دیگری باشد، که باید درمان شود.
- بلع دردناک: گرچه گلودرد ناشی از سرماخوردگی و آنفلوانزا میتواند موجب ناراحتی خفیفی شود، اما گلو درد شدید به معنی گلو درد باکتریایی است و نیاز به درمان توسط پزشک دارد.
- سرفه مداوم: هنگامی که سرفه بعد از دو تا سه هفته برطرف نشود، ممکن است برونشیت باشد و نیاز به درمان آنتی بیوتیکی دارد. خلط پشت حلق یا سینوزیت نیز میتواند موجب سرفه مداوم شود، علاوه بر این، آسم یکی دیگر از علل سرفه مداوم است.
- سردرد و گرفتگی بینی پایدار: هنگامی که سرماخوردگی و آلرژی باعث گرفتگی و انسداد سینوسها میشود، میتوانند منجر به عفونت سینوسی (سینوزیت) شود. اگر بعد از یک هفته دچار درد در اطراف چشمها و صورت همراه با ترشحات غلیظ بینی بودید، ممکن است عفونت باکتریایی داشته باشید و احتمالا نیاز به آنتی بیوتیک دارید، با این حال اکثر عفونتهای سینوسی نیاز به آنتی بیوتیک ندارند.
در بعضی موارد، ممکن است نیاز به دریافت اقدامات اورژانسی داشته باشید و در بزرگسالان علائم بحران عبارتند از:
- درد شدید قفسه سینه
- سردرد شدید
- تنگی نفس
- سرگیجه
- گیجی
- استفراغ پایدار
نشانههای اضطراری در کودکان عبارتند از:
- به سختی تنفس کردن یا تنفس سریع
- آبی شدن رنگ پوست
- عدم مصرف مایعات به اندازهی کافی
- بی حالی و عدم فعالیت به طور طبیعی
- تحریک پذیری شدید یا ناراحتی
- علائمی که بهبود یابد و سپس به طور ناگهانی بدتر شود
- تب همراه با دونه دونه شدن بدن.
درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا چیست؟
تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی مهم است زیرا سرماخوردگی و آنفولانزا یکی از شایعترین علل غیبت در مدرسه و سرکار هستند و به طور متوسط بزرگسالان سالانه دو تا سه بار به سرماخوردگی و ۲۰ درصد از افراد در فصل شیوع آنفلوانزا به آن مبتلا میشوند، هیچ درمانی برای سرماخوردگی یا آنفولانزا وجود ندارد، اما اکثر موارد را میتوان در خانه مدیریت کرد و تفاوت آنفولانزا و سرماخوردگی را متوجه شد. درمانهای خانگی شامل استراحت در رختخواب، اجتناب از اعمال فیزیکی و مصرف مایعات برای جلوگیری از کم آبی بدن، که شامل هر گونه نوشیدنیهای غیر الکلی میشود، اما توصیه میشود که از نوشیدنیهای کافئین دار به دلیل اختلال در خواب پرهیز شود، بنابراین اکثر افراد با استراحت کافی به ویژه به هنگام تب و مصرف مایعات میتوانند علائم خود را از بین ببرند.
علاوه بر استراحت و مصرف مایعات درمانهای خانگی زیر میتواند با تامین آب مورد نیاز بدن، پاکسازی بینی و گلو و برطرف کردن سردرد و گلودرد علائم این دو بیماری را برطرف کنند:
- نوشیدن چای داغ سبز، سیاه و یا گیاهی، در صورت لزوم با طعم لیمو یا عسل
- خوردن سوپ مرغ داغ
- استفاده از دستگاه بخور جهت مرطوب کردن هوای خشک
- گرفتن دوش آب گرم یا نشستن در حمام با دوش آب گرم برای ایجاد بخار
- قابلمهی آب جوش که با قرار دادن سر خود در بالای آن، بخار تولید شده از آن را استنشاق کنید، که میتوان با استفاده از حوله یا پارچه بر سر خود یک چادر بخار ایجاد کنید.
- غرغره کردن با آب نمک گرم به منظور کاهش گلو درد
- شستشوی بینی با محلول نمک به وسیلهی قوری شستشو یا وسیلهای مشابه
- قرار دادن کمپرس گرم بر روی پیشانی یا بینی جهت بهبود سردرد یا درد سینوسها.
درمانهای طبیعی (گیاهان و مکملها)
هیچگونه شواهدی دال بر موثر بودن درمانهای سنتی و گیاهی وجود ندارد،اما بسیاری از افراد معتقدند گیاهان میتوانند به جلوگیری یا درمان علائم سرماخوردگی و آنفولانزا کمک کنند، که این یک اثر پلاسبو یا کاذب است. علیرغم فقدان شواهد علمی، داروهای محبوب گیاهی عبارتند از:
- اکیناسه: اکیناسه یا سرخارگل که برای کاهش طول مدت سرماخوردگی یا آنفولانزا استفاده میشود.
- اکالیپتوس: اکالیپتوس برای از بین بردن گرفتگی بینی، ترقیق خلط و بهبود گلو درد
- شیرین بیان: شیرین بیان برای درمان گلو درد
- پودر نعنا: پودر نعنا (منتول) برای رقیق کردن مخاط، بهبود گرفتگی بینی و خلط
- به طور کلی، استفاده از داروهای گیاهی برای زنان در دوران بارداری یا شیردهی توصیه نمیشود، زیرا ممکن است این داروها دارای عوارض جانبی و تداخلات دارویی باشند، بنابراین تحت نظر پزشک باید از آنها استفاده شود.
- مکملها: شواهد قوی مبنی بر تاثیر مکملها در بهبود سرماخوردگی و آنفلوانزا وجود ندارد، با این حال تحقیقات استفاده از ویتامین C (اسید آسکوربیک) و مادهی معدنی روی (زینک) را جهت کاهش شدت و طول مدت علائم سرماخوردگی پیشنهاد میکنند، اما این مکملها میتوانند با داروها تداخل داشته باشند، بنابراین در مورد مکملهای غذایی و داروهایی که قصد مصرف آنها را دارید، با پزشک خود مشورت کنید.
داروهای بدون نسخه
داروهای بدون نسخه باعث کاهش درد، تب و گرفتگی بینی میشوند، اما عفونت ویروسی زمینه را درمان نمیکنند، که این داروها عبارتند از:
- تیلنول (استامینوفن)، مصرف بیش از حد استامینوفن میتواند برای کبد خطرناک باشد، بنابراین هنگام مصرف داروهای ضد سرماخوردگی، مقدار ترکیب شده استامینوفن را در تمام محصولاتی که استفاده میکنید، در نظر بگیرید و بیش از مقدار حداکثر ۴۰۰۰ میلی گرم توصیه نمیشود. داروهایی که دارای ترکیب استامینوفن و فنیل افرین هستند، میتوانند عوارض جانبی جدی، از جمله سرگیجه و لرزش ایجاد کنند.آسپرین: برای افراد بالای ۱۹ سال
- ادویل (ایبوپروفن)
- ناپروکسن: استفاده از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته را افزایش میدهد و در صورت استفادهی طولانی مدت منجر به خونریزی دستگاه گوارش میشوند.
- سودواپی نفرین
- داروهای ضد سرفه: از جمله روبیتوسین یا اکسپکتورانت
با این حال، این داروها دارای عوارض جانبی هستند و میتوانند در بیماران با بیماریهای زمینهای مانند فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و یا آلرژیها باعث خطر در سلامتی آنها شود.
توجه: مطلبی که مطالعه میکنید صرفا جنبهی افزایش آگاهی دارد و به هیچ وجه جایگزین توصیههای پزشک نیست. برای مصرف دارو، آگاهی از عوارض جانبی، تداخل دارویی و موارد مرتبط دیگر لازم است حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
داروهای ضد ویروسی ممکن است، برای کمک به پیشگیری و درمان آنفولانزا ناشی از آنفلوانزای A یا B استفاده شوند و معمولا برای افرادی که نمیتوانند واکسن آنفولانزا بزنند و یا خطر ابتلا به عفونت ویروسی در آنها بیشتر است، استفاده میشود، این افراد شامل:
- افراد مسن
- بچههای خیلی کوچک
- افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی
- افراد مبتلا به بیماری مزمن ریوی
- افراد مبتلا به دیابت
- افراد مبتلا به ایدز و سایر شرایطی که سیستم ایمنی را تضعیف میکنند.
چهار داروی ضد ویروسی توصیه شده، عبارتند از:
- تامی فلو: به شکل مایع یا کپسول در دسترس است و میتوان برای درمان آنفولانزا در شیرخواران کمتر از دو هفته استفاده کرد.
- زانامیویر: به شکل پودر استنشاقی وجود دارد و برای درمان آنفولانزا در افراد ۷ سال به بالا مورد تایید قرار گرفته است.
- پرامیویر: به صورت وریدی استفاده میشود و برای سن بیشتر از ۲ سال قابل استفاده است.
- زوفلوزا: یک قرص تک دوز سریع الاثر است.
داروهای ضد ویروسی ممکن است تا حدی مدت زمان علائم را کوتاهتر کنند، اما برای اینکه موثر واقع شوند، باید در دو روز اول بیماری شروع شوند.